Manuale ad usum Virdunen. Institutio catholica quam vulgus Manuale vocat, secundum usum diocesis Virdunen[sis] : continens rationem administra[n]di sacramenta ecclesiastica, cum aliis quamplurimis salutaribus documentis: omnib[us] curatis, vicariis, ceterisq[ue] viris ecclesiasticis, quibus incumbit animarum cura, per quam utilis atq[ue] necessaria / authoritate, opera, [et] sumptibus Reverendi in Christo patris domini Nicolai Psaulme e[pisco]pi ac comitis virdunen[sis]. excusa, necnon multis additionibus locupleta.

Accession number: 
PML 17941
Published: 
Lutetie [Paris] : excudebat Gulielmus Merlin, Typographus. Venit virduni in edibus domini Nicolai Bigin, alias Morin capellani ad altare veteris chori in ecclesia Cathedrali ac eleemosynarii episcopi prefati, 1554.
Description: 
[16], clxxx leaves : ill. (woodcuts) ; 23 cm
Notes: 

Colophon (ZD4 recto): PARISIIS. Excudebat Ioannes Amazeur Typographus. M.D.LIV
Contains 4 large woodcuts (described in P. Renouard, Imprimeurs), several smaller cuts scattered throughout text, and woodcut arms of Nicolas Psaume, Bishop of Verdun (title page). Woodcuts colored. Initials illuminated.
Imprint date in Roman numerals.
Printed in red and black. With music; illuminated initials and hand colored woodcuts.
Ritual and ordinal.
This edition contains chants for the Wedding Mass (Preface and "Benedictio nuptialis"), Purification (Lumen ad revelationem), Good Friday (Circumdederunt me viri, and the "Improperia"), Easter Vigil (Inventor rutili dux, Exultet, intonation for the Litany, and "Benedictio fontis"), as well as chants for the Burial Service (Antiphons), the Office for the Dead (Antiphons and Responsoria), and the Commendationes animarum (Antiphons and Responsoria).
This Ritual was commissioned and financed by Bishop Psaume (Rosnin. Verdun, p. 48). Jean Amazeur's costs were shared by Guillaume (I) Merlin and Nicolas Bigin. Merlin, despite his being styled "Typographus," was "libraire jure" and does not seem to have ever actually printed (Renouard, P. Inventaire, p. 304).

Binding: 
Calf; in brown morocco case.
Provenance: 
With the arms of Nicolaus Pseaume (Psaulmus), bishop of Verdun, on binding, t.p. and on woodcut of the Virgin of Verdun on verso of t.p.
Department: